Το αποτύπωμα της κλιματικής κρίσης στο… τραπέζι των καταναλωτών είναι πλέον έντονο, με το συνεχές ανοδικό ράλι των διεθνών τιμών σε μία σειρά από βασικά προϊόντα διατροφής, να τα μετατρέπει σταδιακά σε «είδη πολυτελείας».
Το ελαιόλαδο, το κακάο αλλά και ο καφές αποτελούν τα τρόφιμα που απασχολούν, στην παρούσα φάση, όλο και πιο έντονα τόσο τις επιχειρήσεις, όσο και τους καταναλωτές που βλέπουν τις τιμές να συνεχίζουν τη διαρκή ανοδική τους πορεία το τελευταίο διάστημα, για λόγους που σχετίζονται κυρίως με τη μειωμένη παραγωγή, ως αποτέλεσμα της κλιματικής αλλαγής.
Ελαιόλαδο από «χρυσάφι»
«Πρωταθλητής» των ανατιμήσεων τον τελευταίο, τουλάχιστον, χρόνο, το ελαιόλαδο, η διεθνής τιμή του οποίου συνεχίζει να προκαλεί προβληματισμό, όσο η παραγωγή του εμφανίζεται σημαντικά μειωμένη στις χώρες που τροφοδοτούν με μεγάλες ποσότητες την παγκόσμια αγορά – Ισπανία, Ιταλία – αλλά και στην Ελλάδα, λόγω των κλιματικών συνθηκών. Αξίζει να σημειωθεί πως σύμφωνα με την πρόσφατη εκτίμηση της ισπανικής Deoleo, που αποτελεί τον μεγαλύτερο παραγωγό ελαιολάδου στον κόσμο, ο κλάδος αντιμετωπίζει μια από τις πιο δύσκολες στιγμές στην ιστορία του.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, από το Ιανουάριο του 2023 έως τον αντίστοιχο μήνα του του 2024 η τιμή του ελαιολάδου αυξήθηκε πάνω από 50% στην ΕΕ ενώ στην Ελλάδα καταγράφηκε άνοδος της τάξεως του 67%. Τα πιο πρόσφατα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για τον Μάρτιο του 2024 δείχνουν επίσης αύξηση 67,2% σε σχέση με έναν χρόνο πριν. Την ίδια στiγμή, προς τις αρχές του επόμενου μήνα, αναμένονται οι πιο ασφαλείς εκτιμήσεις σχετικά με την παραγωγή της νέας ελαιοκομικής περιόδου και τη διαμόρφωση των τιμών του ελαιολάδου προσεχώς.
Σε ιστορικά υψηλά κινούνται κακάο – καφές
Το ανοδικό της ράλι συνεχίζει τους τελευταίους μήνες και η διεθνής τιμή του κακάο, καταρρίπτοντας μάλιστα το ένα ιστορικό ρεκόρ μετά το άλλο. Οι μειωμένες συγκομιδές στις μεγάλες χώρες παραγωγούς, Γκάνα και Ακτή Ελεφαντοστού, λόγω της κλιματικής αλλαγής αλλά και των φυτικών ασθενειών, έχουν προκαλέσει ελλείψεις στην αγορά, εκτοξεύοντας τις τιμές. Μεγάλες διεθνείς σοκολατοβιομηχανίες προειδοποιούν για νέες ανατιμήσεις ενώ ορισμένες εξετάζουν ακόμη και εναλλακτικές επιλογές για την παραγωγή των προϊόντων τους. Μία πρώτη εικόνα από τις επιπτώσεις στο… ράφι πήραν ήδη οι καταναλωτές την περίοδο του Πάσχα με τις τιμές των σοκολατένιων αυγών ενώ και το επόμενο διάστημα, παράγοντες της αγοράς αναμένουν νέες αυξήσεις, τόσο στη σοκολάτα όσο και σε προϊόντα που περιέχουν κακάο.
Αντίστοιχη πορεία με το κακάο ακολουθεί και ο καφές, η πλειονότητα της παραγωγής του οποίου συγκεντρώνεται επίσης σε δύο χώρες, καθώς Βιετνάμ και Βραζιλία αντιπροσωπεύουν πάνω από το 50% των εξαγωγών κόκκων καφέ. Η παρατεταμένη ξηρασία, απόρροια της κλιματικής αλλαγής, στο Βιετνάμ, οδήγησε σε διαδοχικά ρεκόρ ανόδου της τιμής του στα διεθνή χρηματιστήρια. Αξίζει να σημειωθεί πως, σε διάστημα εξαμήνου και έως τον Απρίλιο, τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης του καφέ robusta κατέγραψαν άνοδο άνω του 70%, συμπαρασύροντας και άλλες ποικιλίες. Στελέχη της αγοράς εκτιμούν πως εφόσον συνεχιστεί το ράλι ανόδου, οι αυξήσεις στον καφέ και για τους καταναλωτές, θα μοιάζουν αναπόφευκτες.
